Kastamonu'nun Şifa Kaynağı Siyez Buğdayı

Kastamonu topraklarında binlerce yıldır yetiştirilen ve 'buğdayın atası' olarak bilinen Siyez Buğdayı, hem geçmişiyle hem de sağlığa olan faydalarıyla dikkat çekiyor.

Bilimsel adı Triticum monococcum L. olan buğday türü, Göbeklitepe kazılarında da ortaya çıkmış ve geçmişinin 12 bin yıl öncesine kadar uzandığı tespit edilmiştir. Bu özelliğiyle Siyez, insanlık tarihi kadar eski bir tahıl olarak günümüzde hl sofralarda yerini korumaktadır.

Siyez Buğdayı, genetiği bozulmamış yapısıyla modern hibrit buğdaylardan ayrılırken, sıkı kavuz yapısı sayesinde hastalık ve zararlılara karşı doğal bir direnç gösteriyor. Kurak ve fakir topraklarda kolaylıkla yetişebilen Siyez, özellikle ilimizde yaygın olarak tarımı yapılan endemik bir ürün olma özelliği taşıyor. Türkiye'de 'Verimli Hilal' olarak anılan Mezopotamya havzasında, Filistin ve Irak gibi ülkelerde de belirli alanlarda varlığını sürdüren bu buğday, ülkemizde en yoğun şekilde Kastamonu'da işlenip tüketiliyor.

Yapılan araştırmalar, Siyez Buğdayı'nın ekmeklik buğdaya oranla daha yüksek yağ içeriğine ve daha fazla sarı lutein maddesi barındırdığına işaret ediyor. Lutein, göz sağlığı başta olmak üzere hücresel yaşlanmayı geciktiren etkileriyle bilinen bir antioksidandır. Ayrıca Siyez ekmeği, düşük yağ oranı ve yüksek lif içeriği sayesinde kolesterol dengesini destekleyici özellikler taşıyor. Zengin folik asit içeriğiyle özellikle çocuklar, hamileler ve emziren kadınlar için de önemli bir besin kaynağı oluşturuyor.

Siyez, haşlanarak doğrudan tüketilebildiği gibi, un haline getirilerek poğaça, ekmek, kurabiye, pizza gibi pek çok tarifte de kullanılabiliyor. Günümüzde siyez unlu ekmek, siyez bulguru, siyez eriştesi, makarnası ve hatta siyez simidi gibi ürünler market raflarında yerini almaya başladı. Sağlıklı beslenme konusunda öncülerden biri olan Prof. Dr. Canan Karatay da Siyez ekmeğini özellikle tavsiye eden isimler arasında yer alıyor.

Tüm bu özellikleriyle Siyez Buğdayı, sadece Kastamonu'nun değil, Türkiye'nin de önemli tarım ve sağlık hazinelerinden biri olmayı sürdürüyor. Modern dünyanın hızlı ve katkılı gıda sistemleri arasında binlerce yıllık genetik yapısını koruyarak öne çıkan bu kadim buğday, hem üreticiye hem de tüketiciye sağlıklı bir gelecek vaat ediyor.