'Sulama'da sınıfta kaldık

Sulu tarım arazilerinde sulama oranı ve randımanının arttırılması konulu çalıştay gerçekleştirildi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nde gerçekleştirilen çalıştaya Vali Yaşar Karadeniz, Vali Yardımcısı Ünal Kılıçarslan, ilimizdeki kamu kurum kuruluş ve sivil toplum temsilcileri katıldı. Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunması ile başlayan çalıştayda, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Osman Yaman'ın ve Vali Yaşar Karadeniz'in açılış konuşmalarını gerçekleştirdi. İlimizdeki sulama oranı ve randımanlı sulama oranının, Türkiye ortalamasının altında olmasının sebepleri ve çözümleri üzerinde kurumlar görüşlerini bildirdi.  Oranın düşük olmasının, yeni yatırımlar açısından handikap olduğunu belirten Vali Yaşar Karadeniz, kalıcı çözümlerin sağlanması gerektiğini söyledi. Kurumların ortak görüşleri ise, sulamanın oranının eğitimden geçtiği yönünde oldu. 'HEDEFİMİZ, DAHA FAZLA PROJE DAHA FAZLA KATKI' İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Osman Yaman, ilimizde şekerpancarı, meyve sebze ve yonca üretiminin azaldığını söyleyerek; 'İlimizde tarım arazilerine baktığımızda sulama suyu olduğu halde sulamadan faydalanma düşük. Bunu arttırma gayreti içerisindeyiz. Son zamanlarda, ilimizde basınçlı sulama sistemlerinde Bakanlığımız hibe vermektedir. Her geçen gün proje sayımız artıyor. Hedefimiz, daha fazla proje daha fazla katkı. Yapılan basınçlı sulama sistemi projelerini tamamen destekliyoruz. Sizden isteğimiz daha fazla proje yapmanız, bizim daha fazla desteklememiz. İlimizde, tarımsal üretimimize baktığımızda kuru tarım yapmak için gerekli olan bitkilerden bazılarını maalesef azaltışız. Başta şekerpancarı olmak üzere meyve, sebze, yoncayı azaltmışız. Biz istiyoruz ki, ilimizde bu bitkiler daha fazla yetiştirilsin' dedi. 'KALICI ÇÖZÜM BARAJLARI UYGUN KULLANMAMIZ' Vali Yaşar Karadeniz yaptığı açılış konuşmasında, ilimizde sulamadan faydalanmanın yüzde 20 olduğunu belirtti ve bu oranın bazı sıkıntılara yol açtığını söyledi. Karadeniz; 'İlimizde sulanabilir arazilerin miktarı günden güne artmakla birlikte, sulamadan faydalanma oranı oldukça düşük, yüzde 20 civarlarında. Bu, devletin yapmış olduğu yatırımın 5'te 1'ini kullanıyoruz demek. Bunun iki yönden bize zararı var. Birincisi daha fazla tarımsal ürün üretip bunu ticari anlamda değerlendirip ilimize gelir olarak katmak varken bundan yeterince istifade etmiyoruz. İkinci handikap ise yeni yapılacak baraj ve göletlerde bu oran önümüze çıkıyor. Yenilerini yatırım programına teklif ettiğimizde zaten orada oran düşük yenisine ihtiyaç yok şeklinde Kalkınma Bakanlığı'ndan yanıt geliyor. Bu da DSİ'yi barajları gölet olarak göstererek yatırım programına almak gibi başka arayışlar içerisine sokmuş. Ama bunlar geçici çözümler. Kalıcı çözüm bu yapılan barajları uygun kullanmamız ve üretime çevirmemiz. Böylece yenilerini isteme konusunda da il olarak daha güçlü oluruz. Kapalı sistem bir artı. Kullanımın artmasında kapalı sistemin önemi büyük. Belki diğer sistemlerde kayıplar kaçaklar fazla oluyor bu da maliyete etki yapıyor ama DSİ bu konuda da ilimizdeki çok sıcak bölgede olmamamıza rağmen kapalı sistemleri devreye sokmuşlar. Bu da bizler açısından büyük bir şans diye düşünüyorum' dedi. KURUM SUNUMLARI VE ÖNERİLER Açılış konuşmalarının ardından ilgili kurumlar, konuyla ilgili sunumlarını gerçekleştirdi ve önerilerini paylaştı. Devlet Su İşleri 23'üncü Bölge Müdürlüğü İşletme ve Bakım Şube Müdürü Osman Tepe, gerçekleştirmiş olduğu sunumda ilimizde yer alan barajlar hakkında ve göletler hakkında verilere yer verdi. Sulama oranlarında Türkiye ortalamasının yüzde 65, ilimizde ile yüzde 37,3 olduğunu kaydeden Tepe, eşik değerin ise yüzde 30 olduğun ve ilimizin geride kaldığını söyledi. Sulama randımanı noktasında da yüzde 45 olan ülke ortalamasına karşın ilimizde oranın yüzde 29 olduğunu aktaran Tepe, bu durumda da ilimizin Türkiye ortalamasının altında kaldığını belirtti. Önerilerde ise çiftçi eğitimi, genel sulama planlamalarının gerçekçi yapılması, su dağıtımının adil yapılması ve uygulama raporlarının düzenli hazırlanması gibi başlıklar yer aldı. SUNUMLAR GERÇEKLEŞTİRİLDİ İl Özel İdare Genel Sekreter Yardımcısı Nida Sinsi; 'Sulama suyu iletim ve dağıtım sistemlerinde verimlilik' başlıklı kısa bir sunum gerçekleştirdi. İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Osman Yaman ise gerçekleştirdiği sunumda sulama randımanlarının düşük olmasının sebeplerini sıraladı. Yaman, sulama randımanın düşük olmasını; cazibeli sulama yöntemi, parsellerin çok küçük ve şekilleri düzensiz oluşu, su iletiminde zorluklar yaşanması, tarlaların tesviyesiz ve engebeli oluşu gibi birçok başlık altında topladı.  Sulama oranlarının düşüklüğünün nedenlerini de sıralayan Yaman, yağışların yeterli görülmesi, çiftçinin birim alana fazla su uygulaması ve çiftçilerin sulama konusunda bilgi yetersizliği gibi başlıklar altında topladı. Yaman, çözüm önerilerinde ise Toprak Su Genel Müdürlüğü'nün tekrar kurulması, su ihtiyacı olan tarım ürünlerine özendirilmesi, basınçlı sulama sisteminin yaygınlaştırılması ve çiftçi eğitimlerini içeren bir dizi önerilerde bulundu. Çalıştay, soru cevap şeklinde devam etti.