Kastamonu'dan İzlenecek Gökyüzü Şöleni
Yılın en parlak meteor yağmurlarından Perseidler, 12–13 Ağustos gecesi en yüksek etkinliğine ulaşıyor. Ay ışığı parlak olsa da Kastamonu'da şehirden uzak, karanlık noktalarda saatler ilerledikçe onlarca parlak 'kayan yıldız' görmek mümkün.
Yılın en parlak meteor yağmurlarından Perseidler, 12–13 Ağustos gecesi en yüksek etkinliğine ulaşıyor. Ay ışığı parlak olsa da Kastamonu’da şehirden uzak, karanlık noktalarda saatler ilerledikçe onlarca parlak ‘kayan yıldız’ görmek mümkün.
Ne Oluyor?
Perseid meteor yağmuru, Dünya’nın 109P/Swift-Tuttle kuyruklu yıldızının bıraktığı toz ve parçacıklardan geçen yörüngesi nedeniyle her yıl Temmuz ortası–Ağustos sonu arasında görülüyor. Saçılma noktası (radyant) Perseus takımyıldızında olduğundan en iyi Kuzey Yarımküre’den izleniyor.
Zirve Ne Zaman?
2025’te en yoğun etkinlik 12–13 Ağustos gecesi (Salı’yı Çarşamba’ya bağlayan gece) bekleniyor. Perseidler 17 Temmuz–24 Ağustos aralığında aktif; bu gece ise etkinlik en yüksek seviyesine çıkıyor. İdeal koşullarda saatte 60–100 meteor görülebilir; ancak bu yıl Ay’ın parlaklığı nedeniyle görülebilir sayı daha düşük olacak. En verimli saatler, gece yarısından sonra sabaha karşı dilim.
Ay Işığı Etkisi: Bu yıl zirveye yakın tarihlerde Ay “şişkin hilal (waning gibbous)” evresinde ve parlaklığı yaklaşık %85–90 aralığında. Bu, sönük meteorları bastırsa da parlak Perseid’ler ve zaman zaman “ateş topları” yine görülebilecek. Gözlem yaparken Ay’ı arkaya alıp gökyüzünde daha karanlık bölgelere bakmak verimi artırır.
Kastamonu İçin Yerel Saat Bilgileri:
Gün batımı (12 Ağustos): 19.48
Ay doğuşu/batışı (12/13 Ağustos): Ay yaklaşık 21.19’da doğuyor ve ertesi sabah 09.04’te batıyor (gece boyunca gökyüzünde). Bu nedenle parlak meteorları yakalamak için özellikle 00.00–04.00 arası, Ay’ı arkanıza alarak geniş görüş alanlı, karanlık bir noktaya yerleşin.
Kastamonu’da Nereler Önerilir?
Küre Dağları Millî Parkı – Valla ve Çatak Kanyonları çevresi: Şehir ışığından uzak, ufuk görüşü geniş.
Loç Vadisi (Cide): Karanlık gökyüzü, geniş açı.
Ilgaz Dağları: Yüksek rakım ve görece kuru hava.
Gideros Koyu (Cide) ve sahilden uzak kırsal tepeler: Ufuk önü açık alanlar.
Perseid meteor yağmurunu şehir merkezinden izlemek isteyenler için, ışık kirliliğinin görece düşük olduğu ve ufuk görüşü geniş alanlar şöyle:
Kastamonu Kent Ormanı: Merkez sınırları içinde, rakımı ~1100 metre Ağaç aralarında gökyüzü açıklığı bulunan noktalara geçiş yapılabiliyor. Koordinat bilgisi ve konum doğrulaması için harita kaydı mevcut.
Karaçomak Barajı–Mesire Alanı: Mesire alanından uzaklaştıkça ışık azalıyor baraj çevresinde ufku açık bölümler var. Belediye sayfasında konum/erişim bilgisi yer alıyor; harita koordinatı doğrulandı.
Şehit Şerife Bacı Tabiat Parkı: Kent merkezine yaklaşık 14 km. Orman içindeki açıklıklar ve yol kenarı seyir cepleri, Ay’ı arkaya alarak izlemeye elverişli.
Seyrangah Tepesi: ışık fazla olduğu için parlak meteorlar tercihli görülebilir. Merkezde olup erişimi kolay.
Nasıl İzlenir?
En az 20–30 dakika gözlerinizi karanlığa alıştırın; teleskop/dürbün gerekmez, çıplak göz en iyisi.
Ay’ı sırtınıza alın, gökyüzünde kuzeydoğu yönüne ve genel olarak karanlık bölgelere bakın. Perseus takımyıldızı radyant olsa da tüm gökyüzünde meteor görülebilir.
Şezlong/yer minderi, ince mont ve kırmızı ışıklı fener işinizi kolaylaştırır.
Türkiye’de Etkinlikler De Var
Ankara – AÜ Kreiken Rasathanesi (Ahlatlıbel): “Perseid Meteor Yağmuru Özel Etkinliği” 12 Ağustos Salı, 20.00–23.59. Sunumlar, çıplak gözle meteor takibi ve teleskopla gözlem. Ücret: Tam 100 TL, Öğrenci 50 TL. Kontenjan ve ödeme duyurusu rasathane sayfasında.
Kayseri – Erciyes Dağı (Hacılar Kapı): Kayseri Büyükşehir/Erciyes A.Ş. koordinasyonunda Perseid gözlem gecesi 12 Ağustos, 21.00. Katılım ücretsiz; sahada toplu gözlem planlanıyor.
Bursa – GUHEM & Uludağ: “AstroNature: Perseid Meteor Yağmuru” temalı hafta sonu programı 23–24 Ağustos. Atölye ve gözlem içerikleri, sınırlı kontenjan.
Eskişehir – Sümerpark / Eskişehir Astronomi Topluluğu: Açık hava buluşması ve sohbetlerle 14 Ağustos akşamı Perseid gözlemi. Etkinlik yeri ve saatleri topluluk duyurusunda.
Erzurum – TÜBİTAK Gökyüzü Gözlem Etkinliği: Perseid dönemini takip eden ulusal gözlem kampı 28–31 Ağustos; atölyeler, söyleşiler ve teleskop gözlemleri. Ücretsiz, başvuru/katılım şartları resmi sayfada.