STK'lar Arasındaki İşbirliği Arttırılacak

T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, Kastamonu Valiliği, İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü koordinasyonu ve organizesinde düzenlenen Kastamonu Sivil Toplum Buluşmaları Çalıştayı Kastamonu Dedeman Otel Yıldız Salonu’nda İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Türköz’ün katılımı ile düzenlenen programla gerçekleştirildi.

Sivil Toplum Sektörünün genel tanıtımı ve vizyonundaki derneklere ilişkin güncel mevzuat değişikliklerine, derneklere sunulan dijital hizmetler ve Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) ile Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından sivil toplum kuruluşlarına sunulan Proje Destek sisteminin alanında uzman kişilerce anlatılacağı, Kastamonu İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü koordinesinde ve ev sahipliğinde Kastamonu’da düzenlenen “Sivil Toplum Buluşmaları” Çalıştayı, STK’lar ile kamu kurumları arasındaki iş birliğini güçlendirmeyi amaçlıyor.

Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başlayan programa Vali Yardımcısı Hakan Kubalı, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Türköz, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü bazı yetkilileri Kastamonu İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürü Yavuz Selim Şimşek, Kastamonu İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğüne bağlı 556 Sivil Toplum Kuruluşu (STK) dernek ve kuruluşlarının bazı başkan ve yöneticileri ve diğer davetliler katıldı.

‘Sivil Toplum Alanındaki Gelişmeler, Mevzuatla Sınırlı Değildir’

Çalıştayda açılış konuşmasını gerçekleştirilen İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürü Yavuz Selim Şimşek, “Kastamonu İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü olarak Genç Yaşamın Sesleri derneği ile ortaklaşa geliştirdiğimiz Sivil Toplum Gelişiyor, Kastamonu Güçleniyor Projesi kapsamında ev sahipliğini yapmaktan büyük onur duyduğumuz Kastamonu Sivil Buluşmaları’nı gerçekleştiriyoruz. Bugün burada, sivil toplum alanında hem ulusal vizyonu hem de yerel kapasiteyi güçlendirmeyi hedefleyen kapsamlı bir çalışmayı birlikte gerçekleştirmek üzere bir araya gelmiş bulunuyoruz. Sivil toplum kuruluşlarımız, demokrasinin gelişmesi, toplumsal dayanışmanın güçlenmesi ve kamu hizmetlerinin etkinliğinin artması adına vazgeçilmez bir rol üstlenmektedir. Bu nedenle bilgiye dayalı yönetim anlayışı ve güçlü bir koordinasyon yapısı, bu alanda büyük önem taşımaktadır. Bu çalıştay kapsamında, Sivil toplum vizyonu ve sektörün genel tanıtımı, Derneklere ilişkin güncel mevzuat değişiklikleri, Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) uygulamalarının etkin kullanımı, Proje destek Sistemi (PRODES) ile derneklere sunulan imkanlar alanında hazırlanan konular uzman ekipler tarafından ayrıntılı biçimde ele alınacaktır. Sivil toplum alanındaki gelişmeler, bugün artık sadece mevzuatla sınırlı değildir. Dijitalleşme, proje temelli çalışma kültürü, şeffaflık, hesap verebilirlik ve veri yönetimi artık sektörün temel gereklilikleri haline gelmiştir. Bakanlığımız tarafından geliştirilen DERBİS ve PRODES gibi sistemler, bu dönüşümün en önemli parçalarıdır. Çalıştayımızın, bu dönüşümü ilimizde daha güçlü şekilde yaygınlaştıracağına, kurumlarımız ile sivil toplum kuruluşları arasında daha verimli ve sürdürülebilir ilişkiler kurulmasına katkı sağlayacağına yürekten inanıyorum. Programın hazırlanmasında emeği geçen Sivil Toplumlar İlişkiler Genel Müdürlüğümüze, sunumlarıyla bizleri aydınlatan değerli uzmanlarımıza ve davetimize icabet eden tüm dernek başkan ve yöneticilerimize ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Bugün burada kurulacak her temasın, paylaşılacak her bilginin ve yapılacak her değerlendirmenin Kastamonu’nun sivil toplumla kapasitesine gerçek bir katma değer sağlayacağına inanıyor, çalıştayımızın ilimize ve ülkemize hayırlı sonuçlar getirmesini diliyorum” diye konuştu.
‘STK’lar Arasındaki İş Birliğini Ve Dayanışmayı Artırmayı Amaçlıyoruz’
İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Türköz de yaptığı konuşmasında, “Türkiye’yi dolaşıyoruz, sivil toplum kuruluşlarımızla bir araya geliyoruz. Bu vesileyle 8’inci toplantımızı bu yıl Kastamonu ilimizde düzenlemeyi arzu ettik. Görüyorum ki bizi bekleyen, heyecanla burada bulunan sivil toplum kuruluşu temsilcilerimiz varmış. Bu da bizi memnun etti. Oldukça kalabalık bir katılım var. Öncelikle katılımları için kendilerine teşekkür ediyorum. Biz neden böyle toplantılar yapıyoruz? İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü olarak neden derneklerimizle ve STK’larımızla bir araya geliyoruz? Kısaca bundan bahsetmek istiyorum. Ardından derneklere Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü olarak neler yapıyoruz, onlara değineceğim. Akabinde biraz kendimizi anlatıp biraz da sizi size anlatacağız. Hem konuşmamda bunlara değinmek istiyorum hem de yapılacak sunumlar da bu minvalde olacak. Dediğim gibi 8’şnci toplantımızı Kastamonu’da yapıyoruz. Ancak bu yıl olduğu gibi önceki yıllarda da yaklaşık 50 bin STK temsilcimizle bir araya geldik. Hem eğitim çalışmalarımızda hem rehberlik faaliyetlerimizde hem de il müdürlüklerimiz ve genel müdürlük olarak sahada doğrudan dernek merkezlerine gidip ziyaretler gerçekleştiriyoruz. Bu kapsamda çok sayıda sivil toplum kuruluşunu ziyaret ettik, bir araya geldik. Buradaki temel amaç; sivil toplum kuruluşlarımızın dertlerini dinlemek, varsa sorunları yerinde çözebilmek, yoksa tecrübe paylaşımı yapmaktır. Çünkü akıl akıldan üstündür. Katılım, sivil toplumda önemli bir unsurdur. Dolayısıyla biz katılımcı bir anlayışı benimsemezsek bunu hiçbir kurumdan bekleyemeyiz. Bu nedenle katılımcı anlayışı benimsiyor ve sahada bunu göstermeye gayret ediyoruz. Bu amaçla sahadayız. Yine size bilgi vermek istiyoruz. Çünkü balık içinde yaşadığı deryanın farkında olmayabilir. Sizler çok güzel faaliyetler yürütüyorsunuz ancak Türkiye’de çok farklı alanlarda çalışan, farklı niteliklere sahip pek çok STK var. Bunların ne yaptığını bilmeyebilirsiniz. Burada bir araya gelerek bu bilgi birikimini paylaşmayı, STK’lar arasındaki iş birliğini ve dayanışmayı artırmayı amaçlıyoruz. Buradaki STK’lar tek bir amaç doğrultusunda değil; dayanışma, insani yardım, eğitim, spor, kültür gibi pek çok farklı alanda faaliyet gösteriyor. Pek çoğumuz birbirimizin çalışmalarından habersiz olabiliyoruz. Bu toplantılar sayesinde bu bilgi paylaşımı sağlanmış oluyor. Bu yönüyle de çok kıymetli bir hayra vesile oluyor. Genel müdürlük olarak bu konuya önem veriyoruz. Bu sadece genel müdürlüğümüzün değil, bakanlığımızın da vizyonudur. İçişleri Bakanlığı çoğu zaman güvenlik bakanlığı olarak görülür, değil mi Sayın Valim? Siz de bu bakanlığın bir mensubusunuz. Dışarıdan bakıldığında kolluk kuvvetleri vardır: Emniyet, Jandarma, Sahil Güvenlik… AFAD vardır, afetlerle mücadele eder. Göç İdaresi Başkanlığımız vardır, 2011’den bu yana Suriye kriziyle yoğun bir mesai yürütmektedir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğümüz vardır, klasik kamu hizmeti sunar. Bir de bizim gibi sivil toplum birimi vardır. Biz, bakanlığımızın özgürlük-güvenlik dengesi içinde özgürlük tarafında duran ve özgürlüklerin geliştirilmesine yönelik faaliyet gösteren bir genel müdürlüğüz. Dolayısıyla bakanlığımızı sadece güvenlik bakanlığı gibi görmemek gerekir. Biz bugün burada bu vizyonun bir yansıması olarak bulunuyoruz” ifadelerini kullandı.

‘Sivil Toplumla İlgili Bir Strateji Belgesi Hazırladık’

Türköz yaptıkları çalışmalara değinerek; “Sivil toplum adına neler yapıyoruz? Güzel hizmetlerimiz var. Sivil toplumla ilgili bir strateji belgesi hazırladık. Sayın Bakanımızın onayına sunulmak üzere. bütçesini de onaylatabilirsek hayata geçirmeyi düşünüyoruz. Bunun yanı sıra bakanımızın STK’larla bir araya geldiği bir istişare kurulumuz var. Yılda en az bir defa toplamayı arzu ediyoruz fakat bu sene gündem çok yoğun olduğu için toplayamadık. Bakanlığımız nezdinde, Sayın Bakanımızın başkanlığında, Türkiye çapında çok büyük STK’ların, akademisyenlerin, idarecilerin ve ilgili kamu görevlilerinin katıldığı bir istişare kurulu bulunuyor. Yine proje desteklerimiz var. Bu yıl güzel bir sayıya ulaştık. Kastamonu’da 8 projemiz destek aldı. Yaklaşık 2-3 milyon liralık bir bütçeyle Kastamonu özelinde güzel faaliyetler yapılacak. Türkiye genelinde bu sayı 8 değil, yaklaşık her yıl 300 civarında derneğe destek veriyoruz. 549’a yükselmişiz. 2010’dan bu yana derneklere yaklaşık 1 milyar lira kaynak aktarmışız. Güzel rakamlar tabii; daha da artırılmasını gönlümüz ister. Bu güzel hizmetleri size hatırlatmak istiyorum. Bu projelerden faydalanmak isterseniz bizimle veya il müdürlüğümüzle doğrudan iletişime geçebilirsiniz. Bu konularda yardımcı olmak bizim görevimizdir. Geçen yıldan örnek vereyim; Kastamonu’da sadece bir projemiz destek almıştı. Müdür Beyimiz proje başvurusunun az olduğunu söyledi. Dolayısıyla bu iş arz-talep meselesi. Siz talep edeceksiniz, biz de destek sağlamaya çalışacağız. Kastamonu bu yıl iyi bir rakama ulaşmış ama zaman zaman dalgalanma oluyor. Bunu da stabil hâle getirmeyi arzu ediyoruz. Dünyadaki sivil toplum gelişimini de yakından takip ediyoruz. Çok güzel raporlar hazırlıyoruz. Sivil toplumun gelişimine yönelik ihtiyaçları, eksikleri ve güçlü yönleri ortaya koymaya çalışıyoruz. Pandemi döneminde dijital hizmetler çok önem kazandı. Genel kurullar ve yönetim kurulu toplantıları yapılamayınca sorunlar yaşandı. Spor kulüpleri ibra işlemleri yapılamadığı için transfer dahi gerçekleştiremedi. Bu nedenle dijitalleşme alanında Hacettepe Üniversitesi ile özel bir çalışma yaptık. Sonuçlar kitaplaştırıldı. Biz de dijital sistemimizi buna göre yeniledik. Bu yıl yine Hacettepe Üniversitesi ile kamu hizmetlerinin STK’lar aracılığıyla sunulmasına ilişkin akademik bir çalışma yürütüyoruz. Dünyayı inceliyoruz çünkü. Dünyaya baktığımızda STK’ların devlet tarafından bizdeki kadar az desteklenmediğini görüyoruz. Örnek vereyim: Fransa’da STK gelirlerinin yüzde 56’sı kamudan. Almanya’da yüzde 65. İngiltere’de yüzde 30’un üzerinde. Bizde ise oldukça düşük. Aradaki farkı araştırdığımızda şunu gördük: Bu ülkelerde STK’lar doğrudan kamu hizmeti veriyor. Sağlık hizmetlerinin bir kısmı, yaşlı bakımı, kreş hizmetleri; Almanya’da nüfusu 80 binin altındaki yerlerde itfaiye hizmetlerinin büyük kısmı gönüllüler tarafından yürütülüyor. ‘Bu hizmeti biz yapacağız, siz kaynak aktarın’ anlayışı hâkim. Bu modeli Türkiye’ye uyarlamak mümkün mü, altyapımız uygun mu, neler gerekir; bunları araştırıyoruz. Hacettepe Üniversitesi ile bu nedenle çalışıyoruz. Yine üniversitelerde STK akademileri açıyoruz. Üniversitelerimizle birlikte dernek yöneticilerine ve çalışanlarına sivil toplumun ne olduğu, sivil toplum profesyonel yöneticiliğinin nasıl yapılacağı gibi eğitimler veriyoruz. Ayrıca sivil toplum merkezleri kuruyoruz. Onları da arkadaşlarımız detaylandıracak. Biz, hem akademik yönüyle hem kurumsal kapasite yönüyle hem de kamu hizmetleri açısından dört başı mamur bir biçimde bu hizmetleri yürütmeye çalışıyoruz. Elbette eksiklerimiz olabilir. Bunları mazur görmenizi ve bize yön göstermenizi istirham ediyoruz. Eleştiriler oldukça hizmetlerimiz daha iyi hâle gelecektir ve arsa eksiklikler elbette düzeltilecektir. Biz burada bu amaçlarla bir araya geliyoruz. Burada bulunmamızın sebebi kabaca anlattıklarım çerçevesindedir. İnşallah güzel sonuçlar elde edeceğiz. Güzel geri dönüşler alacağız. Biz tecrübelerimizi paylaşacağız, sizlerin tecrübelerini de dinleyeceğiz. Böylece karşılıklı verimli bir program yapacağımıza inanıyorum” şeklinde konuştu. 

‘Kastamonu’da 28 Derneğe 4 Milyon 607 Bin 375 TL Proje Desteği Sağlandı’

İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Türköz derneklerin proje yardım ve diğer konuları hakkında bilgi vererek; “Dernek üye sayıları 2004 yılından bu yana yüzde 101 artış göstererek 8 milyon 503 bin 503 olmuştur. Dernek gelirleri ise 2010 yılından bu yana yüzde 2 bin 873 artışla 158 milyar 257 milyon 179 bin 721 lira oldu. Kastamonu’da bulunan dernek sayısı 556, Kastamonu’da bulunan dernek üye sayısı 35 bin 937, Kastamonu’da bulunan derneklerin gelirleri toplamı da 267 milyon 82 bin 663 olmuştur. 2010 yılından günümüze 5 bin 38 derneğe bir milyar 87 milyon 85 bin 326 proje yardımı yapılmıştır. Son 5 yılda Kastamonu ilinden 28 derneğe 4 milyon 607 bin 375 TL proje desteği sağlandı” dedi.
‘Kamu-STK İş Birliğinin Örnek Bir Model Haline Gelmesini Arzuluyoruz’
Vali Yardımcısı Hakan Kubalı ise, “Bugün burada bir araya gelişimiz, sivil toplumun güçlenmesi, katılımcılığın artırılması ve ilimizin sosyal gelişiminin hızlanması adına son derece kıymetli bir adımı ifade etmektedir. Sivil toplum, toplumun vicdanı ve dinamizmi olarak hem kamuya yön gösterecek hem de yerel kalkınmada önemli bir sorumluluk üstlenecek güçtedir. Kastamonu, tarihi, kültürü, dayanışma ruhu ve güçlü hemşehrilik bilinciyle sivil toplum çalışmalarına çok uygun bir yapıya sahiptir. Bu potansiyeli daha görünür, daha etkili ve daha organize hale getirmek hepimizin ortak görevidir. Bugün burada yapılacak görüşmeler, sunumlar ve öneriler bu hedefe ulaşmak için sağlam bir zemin oluşturacaktır.  Bakanlığımızın ve Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü’müzün yönlendirmeleriyle, ilimizde faaliyet gösteren derneklerle daha güçlü iletişim kurulması, kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ve sürdürülebilir bir yapı oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede, İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğümüzün bu faaliyeti, sivil toplumun nitelikli, verimli ve modern bir yapıya ulaşması adına değerli bir adımdır. Bugünkü çalıştayda yapılacak bilgilendirmeler, hem derneklerimizin işleyişini kolaylaştıracak hem de faaliyetlerini daha etkili şekilde sürdürmelerine katkı sağlayacaktır. Devletimiz, sivil toplumun güçlenmesi, aktif hale gelmesi ve topluma daha fazla dokunabilmesi için her zaman destek olmaya devam edecektir. Biz de Kastamonu’da Kamu-STK iş birliğinin örnek bir model haline gelmesini arzuluyoruz. Bu vesileyle, çalıştayın hazırlanmasında emeği geçen Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğümüze, İl Müdürlüğümüze, çalışma gruplarına ve katkı sunan tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı. 

Yapılan protokol konuşmalarının ardından “Sivil Toplum Vizyonu, Sivil Toplum Sektörün Genel Tanıtımı” ile ilgili sunumu İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, Sivil Toplum Stratejileri ve Eğitim Daire Başkanlığı’ndan Grup Başkanı, İçişleri Uzmanı Büşra Ergin, Derneklere İlişkin Güncel Mevzuat Değişiklikleri” ile ilgili sunumu İçişleri Uzmanı Merve Karakurt, “Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) sunumunu Çalışma Grup Başkanı Haluk Canıgüzel, Proje Destek Sistemi (PRODES) bilgilendirme sunumunu Proje Destek Daire Başkanlığı’ndan Grup Başkanı Tuğba Gül yaptı. 

Yapılan konuşma ve sunaların ardından soru cevap bölümüne geçildi. Katılımcıların sordukları sorular İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ve T.C. Kastamonu Valiliği, İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü yetkili görevlileri tarafından cevaplandırıldı.