Kastamonu'da Kira Çilesi

Kastamonu Batı Karadeniz’in incisi, medeniyetlerin beşiği, makul insanları ile tanınan ve misafirperverleri ile övülen bir şehir. Benim de hem babamdan hem de annemden memleketim.

Her şeyi ile cennet bir memleket olmasına nazaran İstanbul’la yarışan kira fiyatları sebebiyle tüm güzelliklerinin üzerine gölge düşen bir memleket haline geldi.

Yılbaşı yanaşırken Kastamonu’da insanlar rahatlamıyor aksine geriliyor. Mesele İstanbul’un en lüks semtleri ile yarışan makul seviyelerin çok üzerinde olan kira artışları. 

Türkiye’de kesinlikle genel anlamda büyük bir sorun olan adaletsiz kira artışlarını ben enflasyon nedenlerinin en başında sıralayabilirim. İnsanların hiçbir rayiç değere sadık kalmadan kafalarına göre yaptıkları kira artışları ekonominin dinamiklerini daima bozmuştur.

Yaygın olarak ev sahibi hukuki geçerliliği olan kira sözleşmesinde Tüfe oranına göre kira artışı beyan etmesine rağmen bunu bir yaptırım olarak kabul etmez ve kiracıya mobbing uygulayarak yasal sınırın üzerinde kira artışı talep eder.

Resmiyet yüzde 25 artış beyan eder ama ev sahibine göre o artış yüzde 60 olmalıdır. Kiracı hele bir kabul etmeye görsün işte o zaman yasal olmayan tacizler başlar. Çocuklarım oturacak, o artışı yapamıyorsan çık, evime ortak mısın… vb. vb.

Ben ev sahibi olmama rağmen asla bu tutumu kabul etmiyorum ve kesinlikle ev sahiplerinin böyle bir taciz için yasal dayanağı olmadığını vurgulamak istiyorum.

Peki Kiracıların Ne Gibi Yasal Hakları Var?

Fahiş kira artışı, kira bedelinin piyasa koşullarına kıyasla makul olmayacak şekilde artırılmasıdır. Konut kiralarında, kira artış oranı TÜFE verilerine göre hesaplanır. Kiralardaki ani artışlara karşı yapılan yasal düzenleme ile kira artış oranının 11 Haziran 2022 – 1 Temmuz 2024 tarih aralığında geçerli olmak üzere en fazla yüzde 25 olabileceği düzenlenmiştir. 

Ev sahibinin yüzde 25 oranından fazla artırım yapmaması gerekir. 6098 sayılı TBK 2 numaralı geçici madde uyarınca kira artış oranı yüzde 25’ten fazla olamaz. Ev sahibi kanunun emredici hükümlerine aykırı olacak şekilde yüzde 25’ten fazla zam yapacak olursa, kiracı kanundan doğan haklarını kullanabilir ve konuyu mahkemeye taşıyabilir.

1 Temmuz 2024 tarihinden sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ise TÜFE’den fazla kira artışı yapmak hukuken mümkün değildir. Ev sahibinin yüksek kira artışına zorlaması karşısında kiracı; TÜFE oranında kira zammı yapıp ev sahibine kira bedelini ödemelidir. 

Böylece geçerli bir kira ödemesi ile temerrüde düşmekten ve tahliye davasından kurtulur. Türk Borçlar Kanunu’nun 27. Maddesi, kanunun emredici hükümlerine aykırı olan, ahlaka, kamu düzenine veya kişilik haklarına zarar veren veya konusu imkânsız olan sözleşmelerin kesin olarak hükümsüz olduğunu belirtmektedir. 

Dolayısıyla, kira bedelinde yüzde 25’ten fazla veya TÜFE’den fazla kira artışı yapıldığı durumda, bu sözleşme kesin olarak hükümsüz kabul edilir.  Kiracı, fahiş kira artışı durumunda hukuki destek alarak kanun yollarına başvurmalıdır. 

Kiracılar sahipsiz değildir ve yasal hakları mevcuttur.

Haksızlık karşısında tüm insanların ve toplumsal öğelerin yasal hakları tercih edilebilir durumdadır. Bunların içinde elbette ki kiracılarda bulunmaktadır.

Gönül ister ki bu anlaşmazlıkların temelde önüne geçmek ve adil bir sistem oluşmasını sağlamak üzere birçok dünya ülkesinde uygulanan kira rayiç değerinin bölgeler ve semtlere göre belirlenmesi yönetmeliklerinin bakanlıklar gözetiminde belediyelerce işleme alınmasını… 

Ama ülkemizde şu an için böyle bir uygulama ne yazık yok. Bu durumda mevcut yasal haklarımızı dayanak olarak kabul edebiliriz.

Bu yıl henüz maaş zamları vatandaşın cebine girmeden, tüketime gelecek olan adaletsiz artışlara ve bu artışların başında gelen kira artışlarına doğrudan hayır diyorum.

https://kadimhukuk.com.tr/makale/fahis-kira-artisi-nereye-sikayet-edilir/ kamuya açık web sitesinden hukuki bilgiler alıntılanmıştır.